احادیث و ایات قرانی (۲۷ مهر ۹۴)

پیامبر گرامی اسلام (ص ):

محبوبترین کارها در پیش خدا کاریست که دوام آن بیشتر است اگر چه اندک باشد. 

أحبّ الأعمال إلى اللَّه أدومها و إن قلّ.

(سخنان گوهربار رسول اکرم حضرت محمد ص )

 صلوات

معنای قتیل عبرات

1-"انا قتیل العبرات" (محدث قمی، منتهی الامال، ص 538.) روایت از امام حسین(ع) است که فرمود: "من کشته اشکها هستم". از این رو کشته اشک‏ها از لقب‏های سید الشهدا است. در حدیث دیگری فرمود: "انا قتیل العبره، لا یذکرنی مؤمن الا استعبر؛ (شیخ صدوق، امالی، ص 118) من کشته اشکم. هیچ مؤمنی مرا یاد نمی‏کند مگر آن که اشک به چشمانش می‏آید". این صفت در زیارتنامه‏ها هم برای امام (ع) به کار رفته و معتبر است.

روایت فوق را مرحوم شیخ صدوق چنین بیان می فرمایند:

«حدثنا الحسین بن أحمد بن إدریس ، قال : حدثنا أبی ، عن محمد بن الحسین بن أبی الخطاب ، عن الحکم بن مسکین الثقفی، عن أبی بصیر، عن الصادق جعفر بن محمد، عن آبائه (ع)، قال : قال أبو عبد الله الحسین بن علی (ع): انا قتیل العبرة لا یذکرنی مؤمن الا استعبر» 

امالی صدوق ،ص200،مناقب ابن شهر آشوب،ج3ص239.بحار الانوار :ج98ص295.روضة الواعظین، فتال نیشابوری،ص170.

2-مرحوم حجة الاسلام والمسلمین حسین عندلیب همدانی در کتاب گرانقدر «ثارالله» در توضیح این فقره نوشته اند:

«این جملات بدان معنا نیست که امام (ع) شهید شدند تا مردم گریه کنند و به اجر و ثوابی برسند .

بلکه «قتیل العبرة»حاکی از آثار قهری شهادت امام می باشد.وآن سرشک ناشی از عشق فطری هر مؤمن به اوست .

3-ذیل تفسیر سوره مبارکه آل‏ عمران آیه 13 میخوانیم:

"عبرة" در اصل از ماده "عبور" گرفته شده است که به معنى گذشتن از حالى به حال دیگر یا از جایى به جاى دیگر است، و به اشک چشم"عبرة" (بر وزن حسرت) مى‏گویند زیرا از چشم عبور مى‏کند و به کلمات که از زبان ها و گوش ها مى‏گذرد نیز عبارت مى‏گویند، و عبرت گرفتن از حوادث نیز به خاطر آن گفته مى‏شود که انسان از آن چه مى‏بیند مى‏گذرد و از حقایقى در پشت سر آن آگاه می‏شود.

4-می توان حدیث شریفی که از امام حسین (ع) نقل شده است که فرمودند:

«انا قتیل العبرة لا یذکرنی مومن الا استعبر»

را این طور تفسیر کرد که: "من کشته شدم تا عبرتی باشم و …من کشته عبورم هیچ مومنی مرا یاد نمی کند مگر این که ( از مقامی به مقام بالاتر ) عبور می کند ( و نشانه آن اشک است) 

5-معنی قتیل العبرات این می تواند باشد که از راه شناخت امام حسین و حتی از راه احساسات و عواطف خالصانه می توان به اهداف اصلی امام حسین (ع) رهنمون شد 

ح.م

تلاوت وتدبر در قران

در حدیث مشهورى پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) فرموده اند: 

 خانه هاى خود را با تلاوت قرآن نورانى کنید 

زیرا هر خانه اى که در آن قرآن، بسیار تلاوت شود خیر آن خانه زیاد شده و اهل آن گشایش مى یابند و آن خانه براى اهل آسمان نورافشانى مى کند چنان که ستارگان آسمان براى اهل دنیا نورافشانى مى کنند.(۱)

. ✅ چرا تدبر؟!

غرض اصلى از نزول قرآن، هدایت انسان ها به سوى کمال و سعادت واقعى آنان است .

کمال وسعادت نیز تنها با عمل کردن به دستورات قرآن محقق مى گردد .

عمل به قرآن میسر نیست مگر پس از فهمیدن آن که قرآن در صدد بیان آن است .

تنها راه رسیدن به این درجه از فهم، تدبر و تفکر در آیات الهى است. 

در حقیقت تلاوت قرآن نیز مقدمه اى براى تدبر در آیات آن است. 

. قرآن کریم، نیز خود نه تنها در بیش از سیصد آیه به تفکر و تذکر و تعقل دعوت کرده، [۲]بلکه هدف از فرو فرستادن قرآن را تفکر، [۳]تعقل [۴ ]و تدبر در آیات الهى دانسته است. «کِتَـبٌ أَنزَلْنَـهُ إِلَیْکَ مُبَـرَکٌ لِّیَدَّبَّرُواْ ءَایَـتِهِ» [۵]

تدبر در آیات قرآن داراى چنان آثار ژرف و گسترده اى است که چیزى نمى تواند جاى گزین آن شود. 

مهم ترین این آثار، از بین بردن جهل و نادانى در ابعاد گوناگون زندگى فردى و اجتماعى انسان هاست. 

. قرآن کریم با بیان مهم ترین حقایقى که انسان ها در راه رسیدن به سعادت فردى و اجتماعى خود بدان نیاز دارند و با جداسازى دقیق " اوهام و خیالات " از . " حقایق "به مبارزه با این خصلت خطرناک پرداخته است.

بسیارى از مسلمانان به طور کلى با قرآن رابطه اى نداشته، از آن بیگانه اند و کسانى که با قرآن مأنوسند نیز غالباً به فراگیرى قرائت، تجوید و صوت و لحن اکتفا کرده یا در گامى بالاتر به حفظ قرآن مى پردازند و یا در نهایت با معانى و مفاهیم قرآن در حدى سطحى آشنا مى شوند و بدین ترتیب خود را از برکات

 بى شمار تدبر در قرآن که مقدمه اى براى عمل به آن نیز هست ؛ محروم مى سازند. به همین دلیل است که پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) در قیامت از این که امت وى قرآن را ترک کرده و موجب مهجوریت آن شده اند به خداوند شکایت مى کند. «وَقَالَ الرَّسُولُ :یَـارَبِّ إِنَّ قَوْمِى اتَّخَذُواْ هَـذَا الْقُرْءَانَ مَهْجُورًا» [۶]

به امید روزى که با تدبر کافى در آیات هدایتگر قرآن، خود و جامعه خویش را از بیمارى کشنده نادانى نجات داده و بتوانیم حجاب ضخیم ناشى از دوستى دنیا را از رخ حقیقت کنار زده و حقایق هستى را آن گونه که هستند مشاهده کنیم.آمین. احمد دانایی

پى‏نوشتها:

۱-اصول کافى، عربى، به تحقیق على اکبر غفارى، چاپ سوم، تهران، دارالکتب الاسلامیة، آخوندى، ج 2، 

. ص 613 و 614.

۲_المیزان، عربى، مؤسسه اعلمى، بیروت، ج 5، ص 255.

۳-نحل/ 16، 44.

۴-یوسف/ 12، 2.

۵-سوره ص / 38، 29.

۶-فرقان/ 25، 30.

فارسی :

سوره توبه آیه 82: 

اکنون آن ها ( کافران و منافقان) باید کم بخندند و بسیار گریه کنند که به مجازات سخت اعمال خود خواهند رسید.

شعر :

کنون وقت آن است که خندند کم ولی اشک بسیار ریزند هم

که اکنون سزای عمل های زشت ببینند این مردم بد سرشت

English :

.Therefore they shall laugh little and weep much as a recompense for what they used to do.

به نام خدا

مبحث چهل و پنجم از آیات مرتبط با روابط اجتماعی ما (انفاق)

آیا به افراد سائل نباید کمک کرد؟

در ارتباط با موضوع فوق،ایات 272و 273 که مصارف انفاق را مشخص میکند نیز قابل توجه است:

لَّیْسَ عَلَیْکَ هُدَاهُمْ وَلَکِنَّ اللّهَ یَهْدِی مَن یَشَاءُ وَمَا تُنفِقُواْ مِنْ خَیْرٍ فَلأنفُسِکُمْ وَمَا تُنفِقُونَ إِلاَّ ابْتِغَاء وَجْهِ اللّهِ وَمَا تُنفِقُواْ مِنْ خَیْرٍ یُوَفَّ إِلَیْکُمْ وَأَنتُمْ لاَ تُظْلَمُونَ ﴿۲۷۲﴾

فولادوند: هدایت آنان بر عهده تو نیست‏، بلکه خدا هر که را بخواهد هدایت مى ‏کند، و هر مالى که انفاق کنید، به سود خود شماست‏، و(لى‏) جز براى طلب خشنودى خدا انفاق مکنید، و هر مالى را که انفاق کنید (پاداش آن‏) به طور کامل به شما داده خواهد شد و ستمى بر شما نخواهد رفت‏.

لِلْفُقَرَاء الَّذِینَ أُحصِرُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ لاَ یَسْتَطِیعُونَ ضَرْبًا فِی الأَرْضِ یَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِیَاء مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُم بِسِیمَاهُمْ لاَ یَسْأَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافًا وَمَا تُنفِقُواْ مِنْ خَیْرٍ فَإِنَّ اللّهَ بِهِ عَلِیمٌ ﴿۲۷۳﴾

مکارم: (انفاق شما، مخصوصا باید) برای نیازمندانی باشد که در راه خدا، در تنگنا قرار گرفته‏ اند، نمی‏توانند مسافرتی کنند (و سرمایه ‏ای به دست آورند،) و از شدت خویشتن داری، افراد ناآگاه آنها را بی نیاز می‏پندارند، اما آنها را از چهره‏ هایشان می‏شناسی، و هرگز با اصرار چیزی از مردم نمی‏خواهند. (این است مشخصات آنها!) و هر چیز خوبی در راه خدا انفاق کنید، خداوند از آن آگاه است.

در تفسیر المیزان این گونه آمده است:

"مراد از جمله (لا یسئلون الناس الحافا) این است که فقراى مؤ من اصلا دریوزگى نمى کنند، تا منجر به اصرار در سؤ ال شود، زیرا بطوریکه گفته اند: وقتى روى کسى به سؤ ال باز شود براى بار دوم دیگر طاقت صبر ندارد، و نفس او از تلخى فقر به جزع در مى آید، و عنان اختیار را از کف مى دهد و در هر فرصتى تصمیم مى گیرد باز هم سؤ ال کند و اصرار هم بورزد، و راه را بر هر کس ‍ بگیرد.

ولى بعید نیست که منظور نفى اصرار باشد، نه نفى اصل سوال ، و منظور از الحاف اظهار حاجت بیش از مقدار واجب باشد، براى اینکه صرف اظهار حاجت ضرورى حرام نیست ، بلکه گاهى واجب هم مى شود، آن سؤ الى مذموم است که زائد بر مقدار لزوم باشد."

بنابراین سائلینی که محترمانه و بدون اصرار و بدون گیر دادن و بطور غیر مستمر که دلالت بر سایل نبودن شغل انها دارد ،در خواست کمک میکنندرا باید کمک کرد.

نکته دیگر مهم در این ایه اعتبار دادن به قضاوت ظاهری و چشمی شما ست که اگر از چهر ه اش تشخیص دادی نیازمند موجهی است،نیاز به تحقیق و اطمینان دیگری از مستحق بودن او نیست. لینک

ادامه روشهای مواجهه با ظالم از منظر قرآن

یکی دیگر از روشهای برخورد با ظالم،عفو گذشت است.خداوند در ادامه آیات سوره شوری که در بالا ارایه شد،

گذشت را ارجح بر انتقام گیری بر می شمرد.

وَالَّذِینَ إِذَا أَصَابَهُمُ الْبَغْیُ هُمْ یَنتَصِرُونَ ﴿۳۹﴾

خرمشاهی: و کسانى که چون به آنان تعدى رسد، انتقام مى‏ گیرند

وَجَزَاء سَیِّئَةٍ سَیِّئَةٌ مِّثْلُهَا فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الظَّالِمِینَ ﴿۴۰﴾

فولادوند: و جزاى بدى مانند آن بدى است پس هر که درگذرد و نیکوکارى کند پاداش او بر [عهده] خداست به راستى او ستمگران را دوست نمى ‏دارد

وَلَمَنِ انتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُوْلَئِکَ مَا عَلَیْهِم مِّن سَبِیلٍ ﴿۴۱﴾

خرمشاهی: و هرکس بعد از ستمى که دیده است، انتقام گیرد، اینانند که بر آنان ایرادى نیست‏

إِنَّمَا السَّبِیلُ عَلَى الَّذِینَ یَظْلِمُونَ النَّاسَ وَیَبْغُونَ فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ أُوْلَئِکَ لَهُم عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿۴۲﴾

مکارم: ایراد و مجازات بر کسانی است که به مردم ستم می‏کنند و در زمین به ناحق ظلم روا می‏دارند. برای آنها عذاب دردناکی است.

وَلَمَن صَبَرَ وَغَفَرَ إِنَّ ذَلِکَ لَمِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ﴿۴۳﴾

فولادوند: و هر که صبر کند و درگذرد مسلما این [خویشتن دارى حاکى] از اراده قوى [در] کارهاست.لینک